รายการบทเรียน
Lesson: ส่วนประกอบของมาลัย สัปดาห์ที่ 5 (29-3 ธ.ค. 2564)
About Lesson

ส่วนประกอบของมาลัย

(1) ตัวมาลัย

  สามารถทำได้หลายรูปแบบ ดังนี้

  • มาลัยซีกหรือเสี้ยว
  • มาลัยกลม
  • มาลัยแบน
  • มาลัยตุ้ม

(2) อุบะ

  มีส่วนประกอบ ดังนี้

  • ดอกสวม อยู่เหนือกลีบเลี้ยงหรือหมวก ช่วยเพิ่มความยาวของอุบะ ดอกไม้ที่นิยมนำมาใช้เป็นดอกสวม ได้แก่ ดอกรัก โดยสวมไล่จากดอกใหญ่ไปหาเล็ก
  • หมวกกลีบเลี้ยงหรือดอกครอบ อยู่ถัดขึ้นมา อาจใช้กลีบเลี้ยงดอกรัก ขั้วชบาหรือกลีบเลี้ยงพลาสติกเพื่อปิดโคนดอกตุ้ม
  • ดอกตุ้ม เป็นส่วนที่ปลายล่างสุด ร้อยเป็นดอกแรกในการร้อยอุบะ อาจใช้ดอกไม้ทั้งดอก เช่น กุหลาบ บานไม่รู้โรย ดาวเรือง หรือตุ้มดอกข่าที่ประดิษฐ์จากกลีบกุหลาบ

(3) โบมาลัย

คือ ส่วนตกแต่งผูกต่อส่วนบนพวงมาลัย เพื่อความสวยงาม และนำไปใช้สำหรับมาลัยคล้องคอและมาลัยชำร่วย

การประดิษฐ์โบมาลัย

1) วัสดุ อุปกรณ์ทำโบมาลัยชำร่วยและโบสายคล้องคอ 

  ริบบิ้น    ด้าย  เข็มมือ  กรรไกร

2) ขั้นตอนการทำโบมาลัยชำร่วย 

  1. นำริบบิ้นมาตัดเป็นสายยาว 8-10 นิ้วแล้วพับทบให้ปลายริบบิ้นเสมอกันใช้เข็มร้อยด้ายเย็บรูดไว้ 
  1. ริบบิ้นที่เหลือตัดยาว 8 นิ้ว แล้วผูกเป็นโบ
  2. นำโบมาเย็บตรึงกับสายในข้อ 1 ให้แน่นแล้วเหลือปลายด้ายไว้ 4 เส้น ยาว 5 นิ้ว เพื่อใช้ผูกติดกับตัวมาลัย

3) ขั้นตอนการทำโบสายคล้องคอ 

  1. ตัดริบบิ้น ขนาดกว้าง 1 นิ้ว ยาว 1.60 เมตร เพื่อใช้ทำส่วนประกอบของโบ ดังนี้
  • สายคล้องคอ สำหรับชาย ตัดยาว 50 เซนติเมตร 1 ชิ้น สำหรับหญิง ตัดยาว 45 เซนติเมตร 1 ชิ้น  
  • โบตัดยาว 20 เซนติเมตร 4 ชิ้น
  • ชายโบตัดยาว 15 เซนติเมตร 2 ชิ้น
  1. นำริบบิ้นยาว 15 เซนติเมตร จับทบให้ปลายริบบิ้นทั้ง 2 ข้างซ้อนกันตรงกลาง 0.5 เซนติเมตร ใช้เข็มเนาตรงกลาง (ทำ 4 ชิ้น เท่ากับ 2 ข้าง)
  2. นำริบบิ้นยาว 12 เซนติเมตร มาวางต่อกับโบ เนาตรงกึ่งกลางเพื่อต่อชายโบ
  3. ดึงด้ายเนารูดให้ริบบิ้นทั้งตัวโบและชายโบชิดกันแล้วพันด้ายให้แน่น 
  4. นำริบบิ้นยาว 50 เซนติเมตร มาเนาปลายแล้วรูด ทำเหมือนกันทั้งสองชาย

ประโยชน์ของมาลัยชนิดต่าง ๆ

  • มาลัยสองชาย ใช้คล้องให้แก่บ่าวสาวในพิธีมงคลสมรส
  • มาลัยข้อพระกร ใช้ทูลเกล้าฯ ถวายในโอกาสเฝ้ารับเสด็จ
  • มาลัยตุ้มใส่ก้านแข็ง ใช้ตกแต่งในงานพิธี โต๊ะอาหาร โต๊ะต่าง ๆ  
  • มาลัยชำร่วย ใช้สำหรับมอบให้แขกที่มาร่วมพิธีมงคลสมรส

ประเภทของมาลัย

  แบ่งได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ ดังนี้

  1. มาลัยชายเดียว หมายถึง มาลัยที่มีลักษณะเป็นพวงกลม มีอุบะห้อยเป็นชายเพียงพวงเดียว        

  2. มาลัยสองชาย หมายถึง มาลัยที่นิยมผูกต่อกับริบบิ้น  หรือโบทั้งสองชาย และมีอุบะห้อยชายมาลัยข้างละพวง    

  3. มาลัยชำร่วย หมายถึง มาลัยขนาดเล็ก ผูกห้อยต่อจาก  โบริบบิ้น หรือผ้าเช็ดหน้าสำหรับเป็นที่จับหรือถือ

วัสดุ อุปกรณ์ใช้ในงานร้อยมาลัย

  การร้อยมาลัยมีวัสดุ อุปกรณ์ที่จำเป็น ดังนี้

  • เข็มมาลัย
  • เข็มสั้นหรือเข็มมือ
  • ด้าย
  • วาสลีน
  • ริบบิ้นหรือโบ
  • กรรไกร
  • คีม
  • มีดเล็ก
  • กะละมัง
  • ถาด
  • ที่ฉีดน้ำ
  • ผ้าขาวบาง

ดอกไม้และใบไม้ที่ใช้ในงานร้อยมาลัย

  ดอกรัก ดอกพุด ดอกกุหลาบมอญ ดอกบานไม่รู้โรย ดอกมะลิ ดอกกล้วยไม้ ใบไม้

การเก็บรักษาดอกไม้ ใบไม้ที่ใช้ในงานร้อยมาลัย

  ควรเก็บในถุงพลาสติก รัดปากถุงให้แน่น เก็บในตู้เย็นช่องสำหรับเก็บผัก ผลไม้ หรือจะพรมน้ำแล้วคลุมด้วยผ้าขาวบางชุบน้ำให้ชื้น เพื่อป้องกันดอกไม้ใบไม้เหี่ยวเฉา

Exercise Files
การงานอาชีพ ม.4 ส่วนประกอบของมาลัย.pdf
Size: 1.57 MB
รายการบทเรียน
0% Complete